sábado, 17 de mayo de 2025

CHARLA DE ÁNGEL CARRACEDO, EXPERTO EN XENÉTICA E CATEDRÁTICO DE MEDICINA LEGAL DA USC

   O martes pola tarde tivemos a gran sorte de disfrutar da presencia do doutor Ángel Carracedo no noso cole para falarnos de Xenética, Diversidade e Educación. A verdade é que sorprende que un home do seu nivel intelectual e profesional, que non para de traballar, de dar conferencias, de investigar, fixera un oco na súa axenda para visitarnos e deleitarnos coas súas palabras. É un pracer escoitar a este home explicando as súas experiencias personais, falando da súa terra, Santa Comba,  e da súa nai cun afecto tan real e espontáneo, poñendo exemplos claros e precisos sobre cuestións complexas, falando de xenes, de evolución, de diversidade, de educación con toda naturalidade, aportando de cando en vez datos precisos, facendo unha broma noutro intre, promovendo unha reflexión crítica en ocasións e recoñecendo valores positivos noutras ocasións pero, eso sí, sempre cun sorriso nos beizos, sempre con humildade, mirando á xente aos ollos, escoitando as súas preguntas, disfrutando do momento. Porque se algo transmite este home que recibiu todo tipo de premios e recoñecementos a nivel mundial é que disfruta do que fai, disfruta investigando, disfruta traballando, disfruta viaxando, disfruta charlando, disfruta facendo deporte, disfruta da familia, disfruta da vida. Que gran exemplo!

  Non creo, por suposto, que sexa preciso que eu vos explique quen é Ángel Carracedo porque é de sobra coñecido pero a modo de recordatorio, aquí vos deixo unha pequena lista dalgúns dos seus logros:

Investigación, criminalística e identificación

*Realizó alrededor de 3000 pericias en Genética Forense (investigación de la paternidad, criminalística biológica e identificación) de mayor relevancia mundial entre 1979 y 1999. Entre las que destacan:

* Resolución de incógnitas históricas con los restos neolíticos de Atapuerca para tratar de revelar el mapa genético del hombre de Atapuerca

* Comprobación de la autenticidad de los restos de la tumba de Cristóbal Colón, junto con la Universidad de Sevilla, el FBI y otras instituciones de renombre internacional

* Autenticidad de los presuntos restos de Ramón Power, considerado uno de los padres de la patria de Puerto Rico

* Identificación de los restos humanos de las tres chicas asesinadas en Alcaser, caso este en el que logro realizar la primera prueba de ADN mitocondrial que se aplicó en Europa en un caso judicial.

* Dirixiu o equipo que analizou os restos do atentado do 11M de Madrid acadando un avanca científico sen precedentes identificando os restos como dun Europeo e non dun magrebí.

* Xunto con D. Juan Gómez-Reino, Xefe de Reumatoloxía do Hospital de Santiago, a través dun estudio realizado por encargo da Fundación Barrie detectou un xen que protexe da artrosis, e está tratando de estudiar a súa función para poder diseñar medicamentos no futuro que poidan tratar esta enfermidade.

Formación

* Licenciatura de medicina con sobresaliente y premio extraordinadrio en 1978

* Doctorado en Medicina en 1982 con tesis de sobresaliente “cum laude”

* Premio extraordinario de Doctorado.

* Formación en el Institute of Biochemistry de Uppsala (Suecia), Linköping (Suecia) y Minneopolis (EEUU), así como formación en Genética Forense y molecular clínica en España, América, Asia y Europa.

* Cátedra de Medicina Legal en 1990

Docencia

* Catedrático de Medicina Legal (desde 1994)

·  Dirigió 52 Tesis Doctorales, todas con la máxima calificación y 19 con Premio Extraordinario de Doctorado.

* Tiene más de 30 comunicaciones a ponencias en congresos, conferencias, cursos y workshops en prácticamente todos los países Europeos, Japón, Estados Unidos e Iberoamérica.

Cargos

* Catedrático de Medicina Legal da USC

* Director do Instituto de Medicina Legal

* Director del departamento de Anatomía Patológica y Ciencias Forenses de la Universidad de Santiago (93-95)

* Director del servicio de Genética Forense (82-94 y desde 1999)

* Director de Unidad de Medicina Molecular de la Fundación INGO-SERGAS de la Xunta de Galicia (desde 1997)

* Director diversos grupos de trabajo de la International Society Forensic Genetics (94-99),

* Director de la Fundación Pública Gallega de Medicina Genómica

* Director del Centro Nacional de Genotipado (nodo USC)

* Presidente da Sociedade Internacional de Medicina Legal

* Presidente de la Sociedad Española de Farmacogenética y Farmacogenómica.

* Presidente de la Academia Mediterránea de Ciencias Forense

* Vicepresidente de la Academia Internacional de Medicina Legal (desde 2000).

* Miembro de organismos reguladores coma la EMEA, Forensic, DNA Regulator UK, DNA ISFG Commission

* Miembro del CIBER de enfermedades raras (CIBERER). El grupo de investigación que dirige, (Grupo de Medicina Xenómica), está integrado por unas 90 personas de al menos 10 países.

* Miembro permanente del grupo Europeo de ADN

* Miembro da Comisión de ADN do Ministerio Nacional de Xustiza de Estados Unidos

* Miembro del board de sociedades nacionales e internacionales de genética y cáncer.

* Membro da Rede Iberoamericana de Xenética Molecular.

* Coordinador da Rede da UE de estandarización do ADN

* Fue el investigador responsable en 9 contratos de investigación de especial relevancia con empresas.

* Fue investigador principal en 22 proyectos de investigación financiados

* Coordinador del programa de la Unión Europea STADNAP (Standardization of DNA Profiling in Europe)

* Ostentó la Presidencia de la Sociedad Internacional de Genética Forense, integrada por los genetistas forenses de todo el mundo pertenecientes a 750 laboratorios de más de 80 países, fue elegido en el congreso que la sociedad celebró en San Francisco (EEUU) a finales del 99, siendo la primera vez en que el cargo recae en un miembro de un país latino

* En la actualidad, y desde 1.994, dirige el Instituto de Medicina Legal de Santiago de Compostela, que junto al profesor D. Luis Concheiro, lo han convertido con todo merecimiento en un centro de referencia internacional en el ámbito de la genética forense y se encuentra entre los grupos más avanzados en todo el mundo en el análisis de SNPS ( secuencias genéticas muy pequeñas, con una sola variación). Investigadores de los cinco continentes han consolidado sus saberes científicos entre las paredes de esta ya venerable institución.

Prensa y bibliografía

·  Editor de la revista “Forensic Science International: Genetics”

* Miembro del consejo editorial de 15 revistas internacionales de genética y medicina forense.

* Escribió 10 libros y 340 artículos en revistas internacionales de mayor impacto en el área de la Medicina Legal Medicina Genómica, Genética clínica, genética forense y de poblaciones sobre técnicas de separación bioquímica y genética humana, incluyendo artículos en las prestigiosas “Nature”, “Science”, “Nature Genetics”, “PNAS”, “American Journal of Human Genetics”, además de las principales revistas de genética y Medicina forense.

Algunos premios y distinciones

* Medalla de oro Terra do Xallas (2002)

* Hijo predilecto de Santa Comba (el Centro Médico de la localidad lleva su nombre) (2002)

* Premio Galicia de Investigación Sanitaria (Secretaria Xeral de I+D de la Xunta de Galicia 2001)

* Premio Gallego del Mundo en Ciencia e Investigación (Grupo Unedisa del diario El Mundo y Xunta de Galicia 2001)

* Medalla de Plata de Galicia 2002.

* Premio Fundación Fontenla de Medicina Legal

* Cruz al Mérito Policial con distintivo blanco (1996)

* Gallego del año 2003 (El Correo Gallego)

* Medalla Castelao (2006)

* Premio Rey Jaime I de investigación médica (2009)

* Medalla Galien. Considerada como el “Nobel” del medicamento (2010)

* Premio Nova Santos

* Doctor Honoris Causa por varias Universidades.

* Medalla de Galicia (2011)

* Insignia de Ouro da Universidade de Santiago (2011)

* Premio Nacional de Genética (2015)

Diversos premios, distinciones y galardones por diversos trabajos de investigación.

* Proposto para o premio Príncipe de Asturias das Ciencias.


      Por outra banda, tamén é xusto agradecer as xestión de Miguel Ángel García González, que foi a persoa que fixo posible esta actividade no centro. Miguel Ánguel  ten igualmente unha traxectoria profesional salientable:

    Jefe de Lab. de Invest. NefroChus en Hospital Santiago De Compostela Chus

    Adjunto de Genética en Fundación Pública Galega de Medicina Xenómica
    Adjunto de genética. Fundación Pública Galega de Medicina Xenómica en Hospital Clínico Universitario de Santiago de Compostela

    Jefe de Laboratorio en Fundación Instituto de Investigación Sanitaria de Santiago de Compostela
    Trabajó como Postdoctoral Research Fellow en Institut Pasteur

    Trabajó como Predoctoral and Postdoctoral Fellow Research en Johns Hopkins Hospital
          Aquí vos deixo algunhas imaxes da charla "Xenética, Diversidade e Educación" impartida por este xenio na biblioteca do cole así como un PDF e tamén unha versión en formato MP4, do mesmo documento, cun pequeno resumo dalgunhas ideas que expuso e cun enlace a un vídeo por si vos apetece escoitalo. A charla quedóusenos curta, foi pouquiño tempo e a todos nos encantaría profundizar máis en cuestións como a IA, o impacto das redes sociais e do uso de dispositivos móbiles ou pantallas dixitais, a falta de curiosidade nos nenos, que modelos de avaliación proporía el, que pensa das ratios nas aulas de infantil por exemplo (tendo en conta que dixo que as etapas educativas nas que se percibe máis evolución son as de infantil e primaria) etc., etc., etc.
      En fin, que máis se pode dicir. Dous fenónemos que están implicados no seu traballo e que sacan tempo aínda para visitar pequenos coles e promover reflexións no eido educativo. Mil grazas aos dous! Todo o meu recoñecemento!















2 comentarios:

  1. Eu sempre vou si podo as conferencias de Carracedo encantame e é super de cercano.
    Todo o que no dedicamos a cuencia, sanidad e unha eminencia.
    Que pena nn poder haber ido a esta

    ResponderEliminar
    Respuestas
    1. A verdade é que digno de admiración que un home recoñecido a nivel mundial polo seu traballo, investigacións, traballos, pericias complexas e moi importantes, escritos e aportacións ao mundo da xenética, aínda teña tempo de visitar coles e contarnos un pouco da súa vida, da súa traxectoria profesional, das súas ideas sobre educación etc., sen dar mostras de cansancio e sen perder o sorriso. Todo un exemplo a seguir. A min tamén me quedou un pouco de pena por non ter máis tempo para desenvolver algunhas ideas.

      Eliminar

TAREFAS VARIADAS

     Andamos en proceso de rematar tarefas e de preparar o fin de curso. Así que, esta entrada, vai ser un compendio de actividades que imos...